بیماری های لثه
عوامل خطرزایی که میتواند باعث بروز بیماری های لثه شود، عبارتند از:
- سيگار کشيدن يا جويدن توتون
- ديابت
- مصرف بعضي از داروها (مانند قرص های ضد بارداری، استروئيدهاي خوراکی، داروهای ضد صرع، داروهای مسدود کننده کانال کلسيم و داروهاي مورداستفاده برای شیمی درمانی)
· کجی و بی نظمی دندان ها
- پروتزها (دندان مصنوعی) و نایت گارد (محافظ دهانی) که بهخوبی جايگذاری نشده باشد
- شکستگي يا ترک خوردن پرکردگی دندان
- بارداری
- عوامل ژنتيکی
- اختلال در سيستم ايمنی (مانند افراد مبتلا به ايدز يا ويروس HIV)
بسیاری از افراد خودشان اطلاع ندارند که مبتلا به بیماریهای لثه هستند. ممکن است یک فرد بدون آنکه علائم مشخصی داشته باشد، به بیماریهای لثه مبتلا باشد. با این وجود، موارد زیر مهمترین علائم بیماری های لثه هستند:
- قرمز، حساس و متورم شدن لثه ها
- خونريزی لثهها در زمان مسواک زدن يا کشيدن نخ دندان
- تحليل رفتن لثه ها يا جدا شدن آن ها از دندان
- لق شدن دندان ها
- تغيير در نحوه قرار گرفتن دندان ها بر روی هم در زمان گاز گرفتن يا جويدن غذا (ناهنجاری دنداني)
- تشکيل جرم يا چرک در فاصله بين دندانها و لثه
- درد دندان در هنگام جويدن غذا
- حساسيت و آسیبپذیری دندانها
- تغيير در نحوه قرار گرفتن دندانهای مصنوعي در داخل دهان به طوریکه ديگر با دهان شما انطباق ندارند.
- بوي بد دهان که بعد از مسواک کردن دندانها برطرف نميشود.
- طعم بد در دهان
- زخم در دهان
بیماری لثه معمولاً توسط دندانپزشک یا پریودنتیست در طول معاینه معمول دندانپزشکی تشخیص داده می شود. دندانپزشک یا پریودنتیست لثه ها را معاینه می کند و فضای بین دندان ها و لثه ها را با یک خط کش کوچک به نام پروب پریودنتال اندازه گیری می کند. این بررسی به منظور تشخیص هر نوع عفونت احتمالی در محل لثهها انجام میگیرد. همچنین اندازه پاکتهای موجود در اطراف دندانهای شما از این طریق اندازهگیری میشود. عمق معمول پاکتها بین ۱ تا ۳ میلیمتر است که بسته به شدت بیماری لثه دارد. شما میتوانید از متخصص پروتز دندان درباره انواع روش های درمان مشورت بگیرین. ممکن است دندانپزشک برای بررسی آسیبدیدگی احتمالی استخوانها، دستور گرفتن عکس اشعه ایکس از دندان را نیز بدهد.
در مورد عوامل خطرزا برای بیماریهای لثه و نیز علائم این بیماریها، با دندانپزشک خود مشورت کنید. این کار به شما کمک میکند تا در صورت ابتلا به بیماریهای لثه، خودتان بهتر بتوانید آن را تشخیص دهید. اگر معاینات انجامشده نشان دهد که شما دچار بیماریهای لثه هستید، ممکن است دندانپزشک شمارا به یک متخصص پریودنتیست معرفی کند. پریودنتیست، دندانپزشکی است که در درمان بیماریهای لثه تخصص دارد. بیماری های لثه میتوانند باعث آسیب دیدگی و ضعف لثه شوند که در نتیجه احتیاج به ایمپلنت دندان برای جایگزینی دندان های گم شده به وجود می آیند.
سیاه شدن لثه ممکن است به علت عوامل مختلفی از جمله عوامل بدون ارتباط با بیماری های لثه و یا علائم بیماری های لثه باشد. بعضی از دلایل سیاه شدن لثه عبارتند از:
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن یکی از علل اصلی سیاه شدن لثه است. در افراد سیگاری، نیکوتین و سایر مواد مضر موجود در دخانیات بافت لثه را تحت تأثیر قرار داده و باعث سیاه شدن آن میشود.
- عوامل ژنتیکی: برخی از افراد به دلیل وجود ژنتیکی خاص، به سیاه شدن لثه مبتلا می شوند.
- شستشوی نامناسب دهان و دندان: عدم شستشوی مناسب دهان و دندان می تواند باعث رشد باکتری ها و تجمع ناخالصی ها بین دندان و لثه شود که ممکن است باعث سیاه شدن لثه شود.
- بیماری های لثه: بیماری های لثه می توانند باعث سیاه شدن لثه شوند.
- مصرف برخی داروها: مصرف برخی داروها مانند تتراسیکلین، آنتیدپرسانها، داروهای ضد افسردگی و دیگر داروهایی که میتوانند بافت لثه را تحت تأثیر قرار دهند، میتوانند باعث سیاه شدن لثه شوند.
- سن: سیاه شدن لثه با پیشرفت سن نیز میتواند اتفاق بیفتد.
- نارسایی علائم خاص: برخی نارساییها مانند نارسایی کبد و بیماریهای خاص نیز میتوانند باعث سیاه شدن لثه شوند.
درمان سیاه شدن لثه بستگی به علت آن دارد. در بعضی موارد، بهبود بهداشت دهان و دندان و مصرف غذاهای سالم میتواند بهبود دهنده باشد، در حالی که در موارد دیگر، لازم است توسط دندانپزشک یا متخصص بیماریهای لثه مورد معاینه و درمان قرار گیرید.
بیماری لثه، شرایط بسیار شایعی است که طی آن لثهها متورم، دردناک و دچار عفونت میشوند. اغلب افراد بزرگسال به بیماری لثه با شدتهای مختلفی مبتلا هستند و اغلب افراد جامعه، حداقل یکبار در طول عمر خود این بیماری را تجربه کردهاند. شیوع بیماری لثه در کودکان تا حد زیادی کمتر از بزرگسالان است.
بیماری لثه که به عنوان بیماری پریودنتال نیز شناخته می شود، یک بیماری شایع است که بافت لثه اطراف دندان ها را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری توسط باکتری های موجود در پلاک ایجاد می شود. بیماری لثه می تواند از التهاب خفیف لثه، که در آن لثه ها قرمز و متورم می شوند، تا پریودنتیت شدید، که می تواند منجر به از دست دادن دندان شود، متغیر باشد. درک علل، علائم و گزینه های درمانی بیماری لثه برای حفظ سلامت دندان ها و لثه ها بسیار مهم است.
بریس های فلزی: بریس های فلزی رایج ترین نوع بریس های مورد استفاده در ارتودنسی ثابت هستند. آنها از فولاد ضد زنگ با عیار بالا ساخته شده اند و از براکت ها، سیم های قوسی و لیگاتور تشکیل شده اند. براکت ها با استفاده از یک چسب مخصوص به دندان ها متصل می شوند، در حالی که سیم کمانی از طریق براکت ها عبور می کند و با لیگاتورها در جای خود نگه می دارد. ارتودنسی ثابت، یکی از روشهای درمانی برای بهبود قالب دهی دندانها و فکها است که در برخی موارد،دکتر متخصص ایمپلنت، با استفاده از ایمپلنت، نتایج بهتری را نیز به دست می آورد. آرچ وایر به دندان ها فشار وارد می کند و به تدریج آنها را در موقعیت های صحیح خود قرار می دهد.
- پریودنتال: پریودنتال به بافتهای اطراف دندان مانند لثه، استخوان و بافتهای ظریف پوشش دهنده دندان گفته میشود. بیماریهای پریودنتال شامل بیماری لثه (پریودنتیت) و بیماریهای استخوانی دندان (استئوپروستیت) است. این بیماریها با علائمی مانند خونریزی لثه، سفتی و قرمزی لثه، بوی بد دهان، درد و حساسیت دندان و افزایش فاصله بین دندانها همراه هستند. اگر این بیماریها درمان نشوند، باعث تخریب عمیق تر بافتهای اطراف دندان، افزایش فاصله بین دندان ها، پوسیدگی دندان و در نهایت از دست دادن دندان ها میشوند.از جمله کارهای فوق تخصص ایمپلنت دندان، میتوان به ارائه راهکارهای پیشرفته و دقیق برای جایگزینی دندانهای گمشده با استفاده از ایمپلنتهای دندانی اشاره کرد.
- سیاه شدن لثه: سیاه شدن لثه ممکن است به دلیل تجمع مواد رنگ دهنده در داخل لثه باشد، مانند دود سیگار، مصرف قهوه و چای و یا به دلیل برخی بیماریهایی که علائم آنها شامل تغییر رنگ لثه همراه با خونریزی میباشد، مانند لوپوس و هپاتیت.
- عقب رفتن لثه: عقب رفتن لثه یا “چسبیدگی لثه”، یک بیماری پایه دندان است که در آن لثه از دندان عقب میرود و فاصله بین دندان و لثه افزایش مییابد. دلیل اصلی بیماری عقب رفتن لثه، تجمع پلاک و باکتری ها در لبه دندان و لثه است. اگر پلاک و باکتریها به مدت طولانی در لبه دندان و لثه بمانند، ترکهایی در لثه شکل میگیرد که باعث عفونت و التهاب در لثه میشود. این التهاب باعث تخریب بافتهای لثه میشود و در نهایت، لثه از دندان عقب میرود. عوامل دیگری نیز ممکن است در بروز عقب رفتن لثه نقش داشته باشند، مانند سابقه خانوادگی، سیگار کشیدن، بیماریهای پیشرفته عروقی، دیابت، استفاده از برخی داروها، تغذیه نامناسب و افزایش سن. علاوه بر این، برخی عوامل مانند درمانهای ارتودنسی نامناسب، ممکن است نقشی در بروز بیماری عقب رفتن لثه داشته باشند. متخصص ریشه دندان، درمانهایی را برای بیمارانی که دندانهایشان دچار عفونت ریشه هستند، ارائه میدهد.
- عفونت لثه: عفونت لثه یا پریودنتیت، یک بیماری التهابی است که باعث تخریب بافتهای پایه دندان و لثه میشود. این بیماری معمولاً به دلیل تجمع پلاک باکتریایی روی دندانها و لثهها بروز میکند. علائم عفونت لثه شامل خونریزی لثه، پوچ شدن و قرمز شدن لثه، بوی بد دهان، درد و تورم لثه، لثههایی که از دندان ها فاصله گرفتهاند، لثههایی که از روی دندانها جدا شدهاند و دندانهای لرزاننده میباشد. اگر عفونت لثه درمان نشود، میتواند منجر به بیماری جدی تری به نام پریودنتال شود. بهترین متخصص پروتز دندان، با تجربه و دانش کافی در طراحی و ساخت پروتزهای دندانی با کیفیت و ظاهر طبیعی است. در این بیماری، بافتهای پایه دندان و لثه تخریب و از بین میروند که میتواند باعث فقدان دندان شود.
- سفید شدن لثه: سفید شدن لثه یکی از مسائلی است که به ندرت در دندانپزشکی اتفاق می افتد. در صورتی که لثه سفید شده باشد، باید به دنبال دلیل آن باشیم. یکی از دلایل احتمالی سفید شدن لثه، تجمع پلاک و باکتری ها در داخل لثه است که میتواند منجر به التهاب و تورم لثه شود. این شرایط ممکن است باعث تغییر رنگ لثه به سفید شده باشد. علاوه بر این، برخی از بیماریهای دیگر مانند لوپوس، بیماریهای سیستمیک، بیماریهای پوستی و برخی عفونتها مانند کندیدومای لثه میتواند به سفید شدن لثه منجر شود. همچنین، استفاده از برخی از داروها مانند داروهای ضد انعقاد، داروهای ضد تشنج و داروهای ضد عفونی میتواند نیز به سفید شدن لثه منجر شود. به هر حال، برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، بهتر است به یک دندانپزشک خوب مراجعه کرده و مشاوره و درمان لازم را دریافت کنید.
- بیماری لوکوپلاکیا: لوکوپلاکیا یک بیماری پوستی است که در آن بافتهای پوستی به شکل صاف و یکنواخت خشک و سفید رنگ شدهاند. این بیماری بیشتر در نواحی دهانی و دندانی مشاهده میشود. در برخی موارد نیز ممکن است در لثه نیز دیده شود. علت لوکوپلاکیا به طور کامل مشخص نشده است، اما بسیاری از پژوهشگران معتقدند که عواملی مانند عفونتهای قارچی، استفاده از برخی داروها، عوامل ژنتیکی، کمبود ویتامینها و مواد معدنی مانند روی و سلنیوم، اختلالات ایمنی و تنشهای روحی ممکن است نقشی در بروز لوکوپلاکیا در لثه داشته باشند. دکتری که متخصص لمینت دندان است، میتواند با استفاده از این تکنیک متخصصانه، به شما کمک کند تا دندانهایی رویایی و زیبا داشته باشید.
علایم لوکوپلاکیا در لثه شامل تشکیل لکههای سفید رنگ و خشک بر روی بافتهای لثه میشود. در برخی موارد، این لکهها میتوانند به طور شدیدتری شکل گرفته و بافتهای لثه را پوک و شکسته نمایند. برای تشخیص و درمان لوکوپلاکیا در لثه، بهتر است به دندانپزشک یا پوستپزشک مراجعه کنید.
- بریس های سرامیکی: براکتهای سرامیکی شبیه براکتهای فلزی هستند، اما براکتها از مواد سرامیکی شفاف یا همرنگ دندان ساخته شدهاند که باعث میشود کمتر دیده شوند. سیم های قوسی و لیگاتورها هنوز از فلز ساخته شده اند، اما می توانند برای مطابقت با رنگ براکت ها پوشش داده شوند.
بریس های سرامیکی مزایای متعددی نسبت به بریس های فلزی دارند. آنها کمتر قابل مشاهده هستند، و آنها را به گزینه ای محبوب برای بیمارانی تبدیل می کند که نگران ظاهر بریس های خود هستند. همچنین کمتر احتمال دارد که باعث تحریک گونه ها و لب ها شوند، زیرا براکت ها صاف تر و حجم کمتری نسبت به براکت های فلزی دارند. در نهایت، آنها همچنان قوی و بادوام هستند و آنها را به گزینه ای موثر برای درمان ارتودنسی تبدیل می کند.در روش ارتودنسی نامرئی با پلاک های شفاف از پلاک های نامرئی یا دستگاه های بسیار شفاف در جهت ردیف کردن دندان ها استفاده می شود. با این حال، بریس های سرامیکی دارای معایبی نیز هستند. آنها گرانتر از بریس های فلزی هستند و باعث می شود برخی از بیماران در دسترس آنها نباشند. علاوه بر این، آنها می توانند شکننده تر از بریس های فلزی باشند و ممکن است نیاز به تعمیرات مکرر داشته باشند. در نهایت، تمیز کردن آنها دشوارتر است، زیرا بیشتر مستعد لکه شدن و تغییر رنگ هستند.
- بریس های زبانی: براکتهای لینگوال مشابه بریسهای فلزی سنتی هستند، اما براکتها به پشت یا سطح لینگوال دندانها متصل میشوند و آنها را از جلو نامرئی میکند. سیمهای قوسی و لیگاتورها هنوز از فلز ساخته شدهاند و مانند بریسهای سنتی از میان براکتها عبور میکنند.
- بریس های لینگوال: مزایای متعددی نسبت به انواع دیگر بریس ها دارند. آنها از جلو نامرئی هستند و آنها را به گزینه ای محبوب برای بیمارانی تبدیل می کند که نگران ظاهر بریس های خود هستند. همچنین کمتر احتمال دارد که باعث تحریک گونه ها و لب ها شوند، زیرا براکت ها دور از بافت های نرم قرار گرفته اند. در نهایت، آنها همچنان قوی و بادوام هستند و آنها را به گزینه ای موثر برای درمان ارتودنسی تبدیل می کند.آنها نسبت به انواع دیگر بریسها گرانتر هستند و در نتیجه برای برخی از بیماران کمتر در دسترس هستند. علاوه بر این، همانطور که هستند، تمیز کردن آنها ممکن است دشوارتر باشد.
لثههای شما معمولاً در نقطهای پایینتر و عمیقتر از لبههای لثه که ما در ظاهر میبینیم، به دندانها متصل شدهاند. این حالت اتصال لثه و دندان، باعث ایجاد فضایی در فاصل بین آنها میشود که آن را اصطلاحاً اسکولوس مینامند. ذرات غذا ممکن است در درون این فضا گیر بیفتد و باعث بروز عفونت لثه یا بیماریهای لثه شود. پلاک یک لایه نازک جرم است که از باکتریها تشکیل شده است. این لایه به طور مداوم بر روی سطح دندانهای شما تشکیل میشود. وقتی پلاکها توسعه پیدا کرده و ضخیمتر میشوند، به لایه سختتری از جرم دندان به نام تارتار تبدیل میشود. هنگامیکه پلاک در قسمتهای پایینتر از خط لثه ایجاد شود، میتواند باعث تشکیل عفونت در این قسمت شود. در واقع علت اصلی بیماری لثه، تجمع پلاک روی دندان است. پلاک یک لایه چسبنده از باکتری است که روی دندان ها تشکیل می شود و می تواند باعث التهاب لثه شود. اگر پلاک به طور منظم از طریق مسواک زدن و نخ دندان کشیدن پاک نشود، می تواند به جرم دندان تبدیل شود که با مسواک نمی توان آن را از بین برد. تجمع تارتار می تواند منجر به بیماری لثه و پوسیدگی دندان شود. سایر عواملی که می توانند در ایجاد بیماری لثه نقش داشته باشند عبارتند از:
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن می تواند خطر ابتلا به بیماری لثه را با کاهش جریان خون در لثه ها و تداخل با توانایی سیستم ایمنی برای مبارزه با عفونت افزایش دهد.
- تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی در دوران بلوغ، بارداری و یائسگی می تواند لثه ها را حساس تر و مستعد التهاب کند.
- داروها: برخی داروها مانند آنتی هیستامین، داروهای ضد افسردگی و برخی از داروهای قلبی می توانند با کاهش جریان بزاق بر سلامت دهان تأثیر بگذارند که می تواند منجر به خشکی دهان شود. خشکی دهان با تجمع باکتری ها در دهان می تواند خطر ابتلا به بیماری لثه را افزایش دهد.
- ژنتیک: برخی افراد ممکن است به دلیل عوامل ژنتیکی بیشتر مستعد ابتلا به بیماری لثه باشند.
اگر بیماریهای لثه به موقع تشخیص داده نشده و درمان نشود، میتواند باعث جدا شدن لثهها از دندان شود. در این صورت، بافتهای نرم اطراف دندان و استخوان پشتیبانیکننده از دندان نیز آسیب میبینند. در نتیجه ممکن است دندان لق و ناپایدار شود. اگر عفونت بیشتر از این پیشرفت کند، ممکن است نهایتاً دندان شما از بین برود و یا لازم باشد که توسط دندانپزشک کشیده شود. بیماریهای لثه میتوانند به علت عفونت در ریشه دندانها یا عدم درمان صحیح عصب کشی، به شدت تشدید شوند.